Duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) lijkt een hype. Wat doet het bedrijfsleven? In het programma ‘De duurzame weg’ van BOS, portretten van bedrijven die radicaal voor duurzaamheid hebben gekozen: Bierbrouwer Gulpener Bier, koeriersbedrijf Valid Express en koffiebranderij Peeze. Jan Kees Vis beschrijft de visie van Unilever op dit aspect en Econoom Sander Tideman schetst in de uitzending de context waarin een duurzame weg kan worden bewandeld. Nancy Kamp-Roelands van Ernst&Young schetst onder meer de verschillen tussen overheid en bedrijfsleven.
Het programma werd 12 september 2010 uitgezonden door de Boedistische Omroep Stichting. Aan het einde van het programma komt ook de rol van systeemdenken nadrukkelijk aan bod. Kijk hieronder naar het hele programma.
Jan Kees Vis van Unilever benadrukt: “Maatschappelijke organisaties, overheden en het bedrijfsleven hebben ieder een eigen rol. We moeten zeker niet als bedrijfsleven de ambitie hebben, de illusie hebben, of de indruk willen wekken dat we de rol van alle drie op ons kunnen nemen.” Ieder van deze drie organisaties acteren wel op elkaar, maar hebben wel hun eigen doelstellingen, die dus mogelijk uitkomt op duurzaam handelen. Ook John Halmans, directeur Gulpener, beschrijft eerder dat een bedrijf als doel heeft om voort te bestaan en dat duurzaam ondernemen voor hen op lange termijn een positief effect heeft. Die duurzaamheid uit zich bij Gulpener onder meer in het hele kleinschalige en locale. (duurzame Limburgse tarwe, Limburgse bosaanplant, en Limburse maatschappelijke projecten. Daarmee creeren ze veel locale goodwill, die zich vertaalt in waarde van het product. (Lees in dit artikel hoe Bierbrouwerij Gulpener in 2001 besloot om maatschappelijk verantwoord te gaan ondernemen.)
Vis legt uit dat de waarde van een product bestaat uit diverse aspecten , waaronder (het imago van) de wijze van productie en de soort grondstoffen. Zodra de productwaarde hoger is dan de kosten om die duurzame grondstoffen en/of die duurzame productiewijze toe te passen, is het interessant om duurzaam te zijn. Daarnaast speelt voor Gulpener de cradle-to-cradle gedachte mee, waarbij bedacht moet worden dat als je oneindig lang wilt blijven bestaan, dat je dan ook je grondstoffen en productiemiddelen zeker moet stellen.
Sander Tideman legt uit dat we moeten leren leven dat alles zo complex is, en dat de media en politiek moeten stoppen met al die ingewikkelde causale verbanden te versimpelen tot enkele zelfstandige thema’s. Dat zijn valse versimplificaties. Alle problematiek heeft met elkaar te maken. Causaliteit is meer dan van A naar B, het is vaak een cyclisch proces. Het is een groot complex systeem van wederzijdse afhankelijkheid. We moeten als verstandige burgers proberen om al die echt complexiteit te begrijpen, niet tot in de kleinste details, maar wel de onderliggende causaliteit.
Jan Kees Vis: “Ik denk dat het heel erg moeilijk is om fundamenteel na te denken over de wijze waarop we onze economie hebben ingericht. Kunnen we het kapitalisme op een zodanige manier inrichten dat we [natuur- en sociale] waarden inbouwen? Als we niet leren om met die ingewikkeldheid om te gaan, dan zullen we niet in staat zijn om een beter systeem te bedenken.”
goede start