Weet je het nog? Ongeveer 12 jaar geleden kwam de éérste serieuze elektrische auto op de markt: de Nissan Leaf. Was die al goed? En vandaag de dag? Mwoa, best redelijk. Maar over 8 jaar zal het niet eens meer mogelijk zijn om een fossiele auto te kopen. In twintig jaar is veel veranderd.
Hoe lang zal de transitie duren van een lineaire naar een circulaire economie? Waarschijnlijk iets langer, want de hele economie is ‘iets’ complexer dan één enkel product. Maar het plan van zowel de Nederlandse als Europese overheid is om in 2030 al op de helft te zijn. Gaat dat lukken? Mmmm… maar toch:
- De Nederlandse overheid neemt allerlei initiatieven om dit doel te halen: een rijksbreed programma, het grondstoffenakkoord, transitieagenda’s voor allerlei sectoren, een uitvoeringsprogramma, circulair inkopen, de verplichting voor RWS en RGD om in 2030 circulair te werken, conferenties, monitoringsprogramma’s en rapporten, etc.
- Ook op Europees niveau wordt flink gestuurd met onder andere een actieplan, een green deal, het recht op reparatie voor consumenten, eisen inzake ecologisch ontwerp, de EU taxonomie omtrent duurzaamheid en circulariteit, en nog veel meer.
- In Nederland is ook de wetgever ook al voorzichtig aan de slag met de aanpassing van regels in het bouwbesluit, het aanpassen van het Landelijk Afvalbeheerplan dat het Circulair Materialenplan zal gaan heten, fiscaliteitsaanpassingen, single use plastic richtlijn, circulair inkoopverplichtingen, en meer.
- Ook van provincies, waterschappen en gemeenten wordt van alles verwacht. Van circulaire inkoopprogramma’s tot en met het VANG programma voor afvalverwerking. Van het opzetten van circulaire ambachtscentra tot het ondersteunen van kringloopwinkels. Van de aanpassing van een circulaire omgevingsvisie tot en met de ontwikkeling van een circulaire DIOR.
De tijd gaat sneller dan je denkt. 2030… dat is nog maar 7 jaar. Lukt het om dan op de helft te zijn van het einddoel? De voortgangsrapportage over 2023 (ICER 2023 van het PBL) was op z’n zachtst gezegd ‘niet positief’. Maar toch… de richting van alle inspanningen is onmiskenbaar. De tanker is aan het draaien. De transitie naar de circulaire economie is ingezet. Gaat dat soepel? Nee! Er zijn nog veel onzekerheden en risico’s, tegenslagen, discussies en tegenwerking.
Maar… over enkele jaren kijken we vast terug naar de huidige lineaire economie op dezelfde wijze zoals ik nu kijk naar fossiele auto’s: ze hebben ons ver gebracht, maar dankzij veel inspanningen, wetgeving en innovaties bleek het een stuk duurzamer te kunnen.
